مدل‌سازی و پیش‌بینی متوسط درجه‌ حرارت ماهانه‌ی دمای اصفهان با استفاده از مدل SARIMA

افزایش دمای کره زمین باعث بروز ناهنجاری‌هایی در اقلیم کره زمین شده که بر تمام زوایای زندگی بشر تأثیرگذار است. در این پژوهش تعیین تغییرات زمانی و مناسب‌ترین مدل برآورد تغییرات دما با استفاده از مدل سری زمانی  SARIMAجهت پیش‌بینی در شهر اصفهان انجام شد. بدین منظور در محیط نرم‌افزار MINITAB از آمار درازمدت میانگین دمای ماهانه اصفهان طی سال‌های 2017-1951 استفاده شد. در ادامه، با استفاده ازسری‌های زمانی، یک الگوی اولیه به‌صورت SARIMA (0, 0, 4) (0, 1, 1)12  و SARIMA(0, 0, 4) (5, 1, 0)12 استخراج شد. سپس با سعی و خطا و روش زیاد برازش دادن این دو الگو، الگوی نهایی به‌صورت SARIMA (0, 0, 4) (0, 1, 1)12  حاصل شد. در مرحله بعدی صحت و دقت این مدل بر اساس آماره AIC و تحلیل نمودارها خودهمبستگی، بافت­نگار باقی­مانده‌های الگو و سایر پارامترها تأیید شد. در نهایت بر اساس مدل‌های برازش یافته، پیش‌بینی برای 10 سال آینده انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که این مدل از دقت تقریباً خوبی برای پیش‌بینی تغییرات دما طی سال‌های آتی برخوردار است. همچنین فرض استقلال باقی­مانده‌ها با توجه به همبستگی­نگار مربوط به باقی­مانده‌های مدل به­دلیل قرار گرفتن همه خود همبستگی‌ها در محدوده قابل­قبولی قرار دارد، سپس بافت­نگار باقی­مانده‌های الگوی M1 نرمال بودن داده‌ها را نشان داد.